🎬 Akademi, 97. Akademi Ödülleri’nde de geçerli olacak yeni kural ve düzenlemeleri duyurdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dikkat çekenler: Açıklamaya göre bundan böyle En İyi Özgün Müzik kategorisindeki kısa listede 15 değil 20 film yer alacak. Açık hava sinemaları ve arabalı sinemalardaki gösterimler ise (pandemi dönemi kurallarının kaldırılmasıyla) artık filmlerin Akademi tarafından değerlendirilmesi için yeterli olmayacak.</li></ul>

Aposto Gündem

“Birçok kişi sessiz filmlerin siyah-beyaz olduğuna inanıyor, oysa bu doğru değil” diyor Elif Rongen Kaynakçı. Ben de bir zamanlar sessiz filmlerin sadece siyah-beyaz değil, sıkıcı olduğunu düşünenlerdendim. Fikrimi değiştirense (muhtemelen birçok izleyicinin fikrini değiştirdiği gibi) popüler bir şarkıcımızın “no diyalog no konuşma” olduğu gerekçesiyle para iadesi istediği The Artist&nbsp;(2011, Michel Hazanavicius) filmi oldu. Yıllar sonra; pandemi döneminde ABD’deki dijital platformlar sayesinde Buster Keaton, Charlie Chaplin ve Georges Méliès filmleriyle tanıştım.Geçtiğimiz yıl ise sessiz sinemaya olan bakışım dramatik bir şekilde değişti: Beykoz Kundura’nın Bir Yaz Gecesi Festivali’nde izlediğim ve Baba Zula’nın müzikleriyle eşlik ettiği Salomé (1922, Charles Bryant ve Alla Nazimova) bana bambaşka bir deneyim yaşattı. Sessiz sinemada ihtimaller sonsuzdu.&nbsp;Bir Yaz Gecesi Festivali’nin geleneksel olarak yer verdiği sessiz sinema seçkisi, 11-13 Ağustos tarihlerinde bu kez sirk filmleri temasıyla gösteriliyor. Frank Bockius (11 Ağustos), Korhan Futacı (12 Ağustos) ve Islandman (feat. Okay Temiz) (13 Ağustos) seçkideki filmlere müzikleriyle eşlik ediyor. Festivalin sessiz film programının küratörü ve aynı zamanda Amsterdam’daki sinema müzesi EYE Filmmuseum’un sessiz sinema küratörü olan Elif Rongen-Kaynakçı ile Bir Yaz Gecesi Festivali’nin bu seneki seçkisini, modern zamanlarda sessiz sinema izlemeyi, izletmeyi konuştuk:<img src="https://images.aposto.com/2023/7/2/1691520729181.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Elif Rongen-Kaynakçı | Kaynak: Beykoz KunduraSessiz sinema döneminde sirk filmleri yaygın bir tema mı?&nbsp;Sirk filmleri gerçekten yaygın, zira zaten sinema ortaya çıktığında bir bakıma sirkin bir parçası gibiydi. Konulu ilk filmlerde oynayan oyuncular da genellikle sirk veya vodvil tiyatrosundan gelen oyunculardı. Oyunculuk yeteneğinden çok performansları için seçiliyorlardı. Örneğin Buster Keaton’ı düşünün; anne-babası vodvil komedyeniydi, Buster da 3 yaşından itibaren sahne alarak düşüp kalkmayı öğrendi. Sonra bunları slapstick komedilerinde kullandı. Belki bu nedenlerle sirkler, ortam olarak da erken sinemacıların kendi yaşam tarzlarına yakın geliyordu diyebiliriz.Filmler bugünkü teknolojiyle perdede gösterilebilmeleri için nasıl bir restorasyon ve adaptasyon sürecineden geçiyor?Festivalde gösterdiğimiz filmler DCP uzerinden gösteriliyor, yani teknolojik olarak yeni çıkan filmlerden farklı değil. Ancak elbette bu filmler 35mm pelikül üzerine çekilmiş ve gösterilmiş filmler. Arşivler bu filmleri pelikülden dijitale aktarıp bugün artık dijital restorasyon yapıyorlar. Ancak örneğin bu filmler de yeni filmler gibi post-yapımdan da geçiyor. Oynama hızı belirleniyor, eksik ara yazıları tamamlanıp ekleniyor, orijinal renkler ve gri tonları peliküle bakılarak yeniden grade ediliyor...<img src="https://images.aposto.com/2023/7/2/1691520439070.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.25" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sessiz film restorasyonu | Kaynak: Beykoz KunduraSirk Kısaları seçkisinde kaç film izleyeceğiz ve seçki tüm filmlerin sirkte geçmesi dışında bir bütünlük taşıyor mu?&nbsp;Kısalar, 11 Ağustos Cuma programının sadece bir parçası. Aslında akşamın esas filmi 40 dakikalık bir Danimarka filmi: The Great Circus Catastrophe&nbsp;/&nbsp;Sirkte Yangın. Bu uzunluk filmin çekildiği 1912 için uzun bile sayılabilir. Öte yandan 1912’de sinemaya gidenler zaten bir seansta birden fazla film izliyordu. Yani en uzun film 40 dakika sürse de izleyici seansa dâhil olan kısalarla birlikte bazen iki saate yakın bir program izleme şansı buluyordu. Biz de bundan ilhâmla, sirk deyince aklımıza gelen kurmaca filmler dışında bazı gerçek sahne performanslarının kayıtlarını da paylaşmak istedik. Bu bağlamda 1902 senesinden kalma Acrobatic Sisters Dainef&nbsp;/&nbsp;Dainef Kızkardeşler Altılısı&nbsp;programda.&nbsp;Bu altı akrobat, 1890’ların sonundan başlayarak bütün dünyayı dolaşıp gösteriler yapmışlar. Hâlâ da Eye Filmmuseum’un erken dönem koleksiyonunun en popüler filmlerinden biri. Bu filmi izleyen her küratör, belgeselci veya video sanatçısı bir şekilde yeniden izlemek ve izletmek istiyor. Yine Eye Filmmuseum’dan gelen kısa bir komedi ise 1909 tarihli In Love with the Bearded Woman&nbsp;/ Sirk Sanatçısı Max’ta,&nbsp;Max Linder sirkte çalışan sakallı kadına âşık oluyor. Biliyorsunuz 13 Ağustos Pazar akşamı göstereceğimiz filmde de Max Linder başrolde. Onun erken dönem kısalarından birini seçerek kariyerinde birden fazla sirk konulu film olduğunu da göstermek istedik.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/7/2/1691520281053.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Acrobatic Sisters Dainef | Kaynak: Beykoz Kundura12 Ağustos Cumartesi gecesi gösterilecek&nbsp;Unknown&nbsp;kült bir korku filmi. Sessiz sinema döneminde janr sineması hakkında ne söyleyebilirsin?&nbsp;Bu filmi biz bugün korku filmi olarak sınıflandırabiliriz. Ancak bence çekildiği dönemde daha çok esrarengiz bir film olarak sunulmuş. Ancak yönetmen Todd Browning -ki meşhur Freaks&nbsp;filminin de yönetmeni- gerçekten çok uçuk atmosferler yaratıyor ve dokunduğu her şey hemen kült oluyor. Oyuncu Lon Chaney de dönemin en etkileyici karakter oyuncularından biri. Bu unsurlar bir araya gelince ortaya bu şaşırtıcı film çıkmış.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/7/2/1691520311781.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.30" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Unknown | Kaynak: Beykoz KunduraMax Linder dönemin en önemli yıldızlarından. Sessiz sinemaya ilgili izleyicinin&nbsp;King of the Circus / Sirkin Kralı&nbsp;(1924, Édouard-Émile Violet) sonrasında şayet erişebilirlerse onun hangi filmlerini izlemesini önerirsin?Özellikle Max Linder, aslında komedinin öncülerinden; hatta belki de dünya çapında isim yapan, izleyici tarafından tanınıp izlenen ilk komedyen. Yani Chaplin’den çok önce meşhur oluyor ve dünya çapında ilk yıldızlardan. İlk filmini 1905’de yapıyor (Chaplin’in ilk filmi 1914’de). Max Linder bazı tiyatro oyunlarında oynadıktan sonra Pathe şirketi için film çekmeye başlıyor, kısa zamanda çok meşhur oluyor. Ancak 1914’te savaş çıkınca orduya alınıyor. Savaşta ağır sekilde yaralanıyor. 1916’da ABD’ye gidip orada film kariyerini sürdürmeye karar veriyor. Ancak bu sırada hem rekabet büyümüş, hem Linder depresyona giriyor vesaire... Nihayet 1925 senesinde eşiyle beraber hap alarak intihar ediyorlar. Gösterdiğimiz film de -1925’de çektiği- Linder’in son filmi. Açıkçası Linder filmlerini bulup izlemek kolay olmayabilir, öte yandan elbette internette bazı filmlerin farklı versiyonları da yok değil. Ama biz Bir Yaz Gecesi Festivali’nde hep en iyi ve en son restore edilmiş versiyonu göstermeye özen gösteriyoruz. Sirkin Kralı’nı da Lobster Films’in 11 farklı arşivde bulunan farklı versiyonları karşılaştırıp birleştirerek filmi eski bütünlüğüne kavuşturan 2020 restore versiyonuyla izleyeceğiz.<img src="https://images.aposto.com/2023/7/2/1691520374027.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.77" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">King of the Circus | Kaynak: Beykoz KunduraBir Yaz Gecesi Festivali’nin sessiz sinema programı artık bir geleneğe dönüştü. Önceki yıllardan gözlemlediğin kadarıyla Türkiye’deki izleyicinin sessiz sinemaya olan ilgisi nasıl?Gördüğüm kadarıyla ilgi büyük, gösterimler dolup taşıyor. İzleyici bu konuda belki baştan çok bilgili olmasa da merak ederek geliyor ve tahminimce de olumlu bir izlenimle ayrılıyor. Hatta ondan sonraki sessiz filmin gösterimini de takip ediyor ve geliyor. Zaten bence de en önemlisi bu filmleri izlerken her türlü deneyime açık olmak, önyargılardan kaçınmak. Örneğin birçok kişi sessiz filmlerin siyah-beyaz olduğuna inanıyor, oysa bu doğru değil. Filmler daha baştan itibaren siyah-beyaz çekilse de sonradan pelikül üstünde renklendirilerek sinemalarda bu renkli versiyonlarıyla gösteriliyordu. Yani izleyici beyazperdede renkli sahneler izliyordu. Bugün restorasyonlar da bu renkleri de kapsayarak yapılıyor. Örneğin bu sene Sirkte Yangın filmindeki yangın sahnelerinin de kıpkırmızı olduğunu görebileceğiz. Aynı şekilde sessiz sinemada sadece kısıtlı türler veya konular olduğu da doğru degil. Sonuçta izleyicinin ilgisini uyandıracak her şey hakkında filmler her zaman yapılagelmiş.Festival dışında Türkiye’de sessiz sinemayı takip etmek isteyen izleyiciye önerebileceğin farklı etkinlikler var mı?&nbsp;Kundura Sinema ilk yılından itibaren tematik sessiz film programları yapıyor. Örneğin Sinemanın Öncü Kadınları programı, sinemanın ilk dönem kadın sinemacılarının filmlerini seyirciyle buluşturuyor. 2022’nin ekim ayında Kadıköy Sinematek/Sinema Evi’nde Sessiz Perşembe programı başladı. Burada sene içinde düzenli olarak sessiz sinema ve canlı müzik izlemek mümkün. Onun dışında da gerek Gezici Festival gibi festivaller gerekse de örneğin Pera Müzesi gibi kurumlar, belli temalar dâhilinde sessiz film de gösteriyorlar. Son olarak da evde bazı platformlardan sessiz film izlemek mümkün. Aslında pek bilinmese de Netflix’te bile bir ara sessiz İsveç filmleri vardı, bimiyorum hâlâ duruyor mudur... Onun dışında Eye Filmmuseum’un Eye Film Player, Cinematheque Française’in HENRI veya Danimarka Film Enstitüsü’nün stumfilm.dk gibi streaming platformları; ücretsiz, dünyaya açık ve İngilizce altyazılı filmleri içlerinde barındırıyorlar.

Duende

Bir Yaz Gecesi Festivali’nin sessiz film programı küratörü Elif Rongen-Kaynakçı ile festivalin bu yılki seçkisini konuştuk.

Bir yaz gecesi, perdede sessiz sinema.

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Oscar'ı Hak Eden; Ancak Alamayanlar" Önerileri </h3>Her tören sonrası aklımıza zamanında aday olmuş veya olamamış; ama görünmeyi hak ettiğini düşündüğümüz filmler geliyor. Bu vesileyle sizinle bazı filmleri paylaşmak istedik. Bizce izleyin. Hatta yorumlarınızı da bize gönderin!Akasha'nın önerileri:<img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1648478795355.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;ArtForum<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Doğruyu söylediğinde yalan söylemek kolaydır."</blockquote>• <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=6PMAlfrdQNI&t=2s" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Burnt Orange Heresy</a>, sanat dünyasının iki yüzlülüğünü, güzellik, sahteler ve sahtekarlık arasındaki çizgiyi müthiş bir ritimle anlatan bir film. Yazık ki hiç adaylığı olmadı.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1648478747173.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;Imdb<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Her şeyi devletten beklemeyin..."</blockquote>• <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=KLgGoT7v3ro" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Collective</a>,&nbsp;büyük bir sağlık ve yolsuzluk skandalını adeta kurgulanmış bir filmmişçesine anlatan bir belgeseldi. 2021 senesinin adayıydı ancak yerini My Octopus Teacher'a kaybetti.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1648479017927.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.41" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;Roger Ebert<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Bir rakkas zamanı öldürdü."</blockquote>• <a fr-original-style="" href="https://www.imdb.com/title/tt6543652/?ref_=nv_sr_srsg_0" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cold War</a>,&nbsp;bence aday olup da kazanamayan; ama derslerde okutulacak nitelikte iyi hikaye anlatımı olan bir film. Siyah-beyaz yapısı ile dönemin aşk hikayesini anlatışı, açıkçası The Artist&nbsp;düşünüldüğünde biraz haksızlık edilmiş gibi geldi.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Oğuz'un&nbsp;önerileri:<img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1648491271899.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;IMDB<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Hayat, bazen hiç beklemediğiniz vuruşları yapan bir tenis oyuncusu gibi..."</blockquote>• Orijinal adıyla <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=TJyExPnb_cw" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Oldeuboi</a>, birçok yönüyle 21. yüzyılın en iyi filmlerinden biri. Ancak bir Oscar adaylığı bile yok... İnanılır gibi değil. Hakkında hiçbir şey söylemek istemiyorum; tek yapmanız gereken, filmi açmak ve arkanıza yaslanmak.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/2/1/1648491652352.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;Rotten Tomatoes<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Dostluk, daha önce hiç böyle anlatılmamıştı..."</blockquote><a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=34WIbmXkewU" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Intouchables</a>, oyuncu performanslarından tutun da yönetmenlik meziyetlerine, anlatım biçiminden duygu geçişlerine kadar eksiksiz bir yapım ve onun da bir adaylığı bile yok... Bir dostluk nasıl anlatılmalı? İşte böyle. Akademiyi sorgulama sebeplerimdendir bu iki yapım.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu haftayı da geride bırakmış olduk. Kendinize iyi baktığınız, sinema dolu, sağlıklı bir hafta diliyoruz. Önümüzdeki hafta görüşmek üzere.👋&nbsp;Umarız gördüğünüz şey hoşunuza gitmiştir. He, eğer “Gitmedi.” diyorsanız, her daim bu e-postaya yanıt verebilirsiniz.

Show Business

Siyah-beyaz filmlerin eski, sıkıcı ya da çağ dışı olduğu yanılgısı birçokları gibi bir dönem beni de etkisi altına almış, ön yargımı yıkan film ise, En İyi Film Oscar’ı başta olmak üzere birçok ödüle uzanan The Artist (2011) olmuştu. Film sadece siyah-beyaz görüntüleri değil, sessiz sinema geleneğini de 21. yüzyıla taşımış, bunu yapan ne ilk ne de son film olsa da, o ana kadarki en popüleri olmayı başarmıştı. 2010’lar, belki de The Artist sayesinde, siyah-beyaz filmlerin çok daha gündemde olduğu, daha az yadırgandığı ve geride muazzam görüntüler bıraktığı bir dönem oldu. Başta geçtiğimiz haftalarda yayımlanan David Fincher filmi Mank (2020) olmak üzere, bu yıl da siyah-beyaz sinematografi açısından oldukça verimli geçiyor.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-12-17T02:15:14.462Z.jpeg" alt="Cold War (2018, Pawel Pawlikowski)"><figcaption>Cold War (2018, Pawel Pawlikowski)</figcaption></figure>İkonik ve nostaljik: Modern çağın siyah-beyaz filmlerini iki temel kategoride incelemek mümkün. Dönem filmlerinden oluşan ilk grubun amacı, aslında tam da ön yargıların korkusuzca üstüne gitmek. Bu filmler, bilinçli olarak eskiyi ve geçmişi, nostaljik ve retro olanı çağrıştırıyor; görüntüleriyle de izleyicilerini anlattıkları döneme taşıyor. Alfonso Cuarón’un Roma (2018), François Ozon’un Frantz (2016) ve Michael Haneke’nin The White Ribbon / Das Weiße Band (2009) filmleri bu türün örnekleri arasında. Kişisel favorim ise Polonyalı yönetmen Paweł Pawlikowski ve görüntü yönetmeni Łukasz Żal’ın iş birliğinin ürünü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGFiZjYyOGVkYzdhMDAwNzU5OTM0YyZ1c2VyPTVmNzFhNDNmZTAwMTZmMDAwODgwMzE3MSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbWRiLmNvbSUyNTJGdGl0bGUlMjUyRnR0NjU0MzY1Mg=="">Cold War / Zimna wojna</a> (2018). Żal, yine bir siyah-beyaz dönem filmi olan önceki işleri Ida’nın (2014) ardından bu iş birliğinde tekrara düşmekten korktuğunu söylese de <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGFiZjYyOGVkYzdhMDAwNzU5OTM0YyZ1c2VyPTVmNzFhNDNmZTAwMTZmMDAwODgwMzE3MSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbmRpZXdpcmUuY29tJTI1MkYyMDE4JTI1MkYxMiUyNTJGY29sZC13YXItYmxhY2stYW5kLXdoaXRlLWxhbmRzY2FwZS1wYXdsaWtvd3NraS1jaW5lbWF0b2dyYXBoeS0xMjAyMDMwMTA2JTI1MkY="">ekliyor</a>: “Ancak Polonya'nın griliği bunu talep ediyordu. Siyah-beyaz daha ikoniktir. Kendi dünya yorumunuzu oluşturmanıza olanak tanır.”Kompozisyon ve estetik: İkinci grubun ise geçmişle hiçbir ilgisi yok. Günümüzde geçen bu filmler, akıllı telefon ve bilgisayar ekranlarını perdeye (ya da akıllı telefon ve bilgisayar ekranlarına) siyah-beyaz olarak taşıyorlar. Yönetmenler ve görüntü yönetmenleri, siyah-beyaz sinematografi tercihlerini tamamen estetik kaygılarla, renkleri değil kompozisyonu öne çıkarma, görüntülerin renklerinin karakterlerin ve hikâyenin renklerinin önüne geçmesine engel olma istekleriyle açıklıyor. Noah Baumbach’ın Frances Ha’sı (2012) örneğin, karakterinin rengârenk kişiliğini ve yitirmediği çocukluğunu New York’un kaosundan siyah-beyaz bir filtreyle ayrıştırıyor. Jan-Ole Gerster'in Oh Boy / A Coffee in Berlin’i (2012), Berlin’in ışıltısını bir kenara bırakarak karakterinin melankolisine odaklanıyor. ABD’nin yollarında geçen baba-oğul ve yol hikâyesi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGFiZjYyOGVkYzdhMDAwNzU5OTM0YyZ1c2VyPTVmNzFhNDNmZTAwMTZmMDAwODgwMzE3MSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbWRiLmNvbSUyNTJGdGl0bGUlMjUyRnR0MTgyMTU0OQ=="">Nebraska</a>’nın (2013) yönetmeni Alexander Payne ise şöyle <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGFiZjYyOGVkYzdhMDAwNzU5OTM0YyZ1c2VyPTVmNzFhNDNmZTAwMTZmMDAwODgwMzE3MSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5maWxtaW5xdWlyeS5jb20lMjUyRmJsYWNrLXdoaXRlLXdvcmxkLWNvbG9yJTI1MkY="">diyor</a>: “Siyah-beyaz sinemayı sadece ticari kaygılarla terk etti. Oysaki fotoğrafçılık sanatını hiç terk etmedi.”&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-12-17T02:15:44.891Z.jpeg" alt="Mank (2020, David Fincher)"><figcaption>Mank (2020, David Fincher)</figcaption></figure>En yeni siyah-beyazlar. Modern siyah-beyaz filmlerin en yenisi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZGFiZjYyOGVkYzdhMDAwNzU5OTM0YyZ1c2VyPTVmNzFhNDNmZTAwMTZmMDAwODgwMzE3MSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbWRiLmNvbSUyNTJGdGl0bGUlMjUyRnR0MTA2MTgyODY="">Mank</a> (2020) ilk gruba dâhil. Fincher bizi Hollywood’un altın çağına götürüyor; film, Herman J. Mankiewicz'in yazdığı senaryo 21. yüzyılın başyapıtlarından birine, Citizen Kane’e dönüşmeden önceki dönemde geçiyor. Orson Welles ve egosundan mümkün olduğunca uzak duran Mank, dönemin politik atmosferini, Hollywood stüdyolarının toplumsal dengeleri ve siyaseti nasıl etkilediğini gösteriyor. Erik Messerschmidt'in siyah-beyaz görüntüleri ise Hollywood’a dair bu Hollywood filmini dönemin ruhuyla, tekniğiyle ve tarzıyla yansıtıyor, stüdyoların altın yaldızlarını ve parlak yıldızlarını griye boyuyor. Son dönemde siyah-beyaz hayaller kuran ve kurduran filmler Mank’le de sınırlı değil: New York’ta kırk yaşındaki siyah bir kadın senaristi konu alan The Forty-Year-Old-Version (2020) ve Andrey Konchalovskiy'nin 1960'ların Sovyetler Birliği'nde bir katliam gününe odaklandığı Dorogie tovarishchi / Dear Comrades! (2020) kaçırmamanız gerekenler arasında.

"Siyah-beyaz ikoniktir."

Siyah-beyaz hayaller: Modern filmlerde siyah-beyaz sinematografi

Bültenin bu bölümünde, her yıl 20 kategoride yılın en iyilerini seçtiğim kişisel ödüllerim Altın Balkabaa Ödülleri / Golden Pumpkin Awards'ın rastgele bir yılının rastgele bir kategorisini ziyaret ediyoruz.Suçlu zevklerden bahsedince, çoğunlukla bu kategoriye dâhil edildikleri için, kaliteli romantik komedilerin ya da durum komedilerinin nasıl da ödül sezonunda görmezden gelindiğini hatırladım. O zaman, Akademi'nin son yıllarda bunu aştığı nadir ve mutluluk verici yıllardan ve kategorilerden birine, 2011'e gidelim - bakalım bendeki durum nedir?<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-23T06:22:26.375Z.png"></figure>İran toplumunun iki kesimi A Separation'ın polisiye filmleri aratmayan olay örgüsü içinde çarpışırken filmde kilit bir rol oynayan Sareh Bayat, siyah-beyaz ve sessiz filmlerin nostaljisini yaşatan The Artist'te dönemin ışıltısını üzerine giyen Bérénice Bejo, The Help'in birkaç iyi beyaz karakterinden birini canlandıran Jessica Chastain ile meşhur turtasını servis eden Octavia Spencer, son yılların en iyi komedilerinden Bridesmaids'deki rolüyle Akademi'nin önyargılarını aşmayı başaran Melissa McCarthy ve Shame'de mikrofon başındaki sahnesiyle Michael Fassbender'dan rol çalan Carey Mulligan…And the Balkabaa goes to…2011 ilkbaharında Bridesmaids'i izlediğimde ne 2000'ler ve 2010'lardaki tüm bölümlerini hatmetmiş bir SNL hayranıydım ne de Tina Fey ile Amy Poehler dışında bir kadın komedyene aşinaydım. Kristen Wiig'in yazdığı ve başrolünde oynadığı, ona 2010'lar boyunca beni anırarak güldürecek tüm yetenekli kadınların eşlik ettiği filmden kahkaha krizine girmiş bir şekilde çıkmıştım. Her bir parçası mükemmel kadronun öne çıkan ismiyse, Akademi'nin de görmezden gelemediği Melissa McCarthy olmuştu. McCarthy'nin canlandırdığı Megan, filmin özetinde “kesinlikle filtresiz” olarak tasvir ediliyor. Ve zaten hayatı umursamamak ve hayatla barışık olmak arasındaki tuhaf bir noktada, var olduğu her sahnede bu “filtresizliğini” gösteriyor. Melissa McCarthy'nin en iyi komedyenlerden biri olmasının nedeni de bu filtresizliği her filminde, her skecinde yansıtmasına rağmen, hepsinde farklı olmayı, kendini tekrar etmemeyi başarabilmesi zaten. Akademi Ödülleri'nde adaylıkla yetinen Melissa McCarthy'nin Bridesmaids'deki performansı, benim için 2011'in en iyi yardımcı kadın oyuncu performansıydı.Tüm Altın Balkabaa aday ve kazananlarını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMGJjMGYxMzcxNTc2MDAwNjYzYzFlZiZ1c2VyPTVmZTRiNDliNmY1ZDQ2MDAwOTkzYjFlOSZhdXRob3I9NWY2MzFmZmNjMTZjYmEwMDA5ZTNkYmJhJnVybD1odHRwJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGZW1yZWVtaW5vZ2x1LmNvbSUyNTJGZ3BtYSUyNTJG"">buradan</a> inceleyebilirsiniz.

The Artist ile ilgili hikayeler